راه کارهایی برای غلبه بر عصبانیت و فرو بردن خشم

---

خشم و عصبانیت چیست؟

خشم یک بیماری نیست بلکه احساس و هیجان عادی انسانهاست مانند غم و شادی ، اضطراب ، ترس و لذت . هر انسانی در واکنش به بعضی شرایط دچار عصابنیت و خشم می شود به همین دلیل مهم است که این احساس را بشناسید و بصورت سالمی با آن برخورد کنید چرا؟ چون تحقیق و پزوهش های مختلف نشان داده اند افرادی که زیاد عصبانی می شوند و راههای سالمی را برای تخلیه یا بیان احساس خود ندارند بیشتر از دیگران بیمار شده و ممکن است حتی از این بیماریها فوت کنند . نه تنها خشم و عصبانیت بر سلامت جسمی انسانها اثر می گذارد بلکه بر ارتیاطهای اجتماعی نیز بسیار تاثیر گذار است.

 

 

 روشهای مختلف بیان خشم :

 

1 – پرخاش کردن و عصبانیت :

گاهی فرد هنگامی که عصبانی است با دیگران پرخاش کرده و با تندی با دیگران برخورد می کند ، چنین برخوردهایی باعث بدتر شدن مشکل فرد و منزوی شدن می شود.

 

 

2 – به دور ریختن خشم  و عصبانیت  :

بعضی از مواقع فرد احساس خشم و عصبانیت را نشان نمی دهد ولی آن را به درون می ریزد ، به یاد داشته باشید که خشم در انسان ماهیتی جمع شونده دارد و مانند قطره های آبی که به درون یک سطل بریزد انیاشته شده و باعث سرریز شدن می شود خشم هایی که فرد به درون بدن می ریزد به شدت به بدن او صدمه می زند و بعد از مدتی باعث ایجاد بیماریهای مختلفی می شود مانند بیماریهای قلبی ، سرطان ، آسم ، کهیر ، زخم معده و مانند آن.

---

 

3 – نق زدن یا غرغر کردن و عصبانیت  :

بعضی مواقع فردی که عصبانی است شروع به نق زدن و غرغر کردن می کند ، چنین برخوردهایی نیز باعث ناراحتی اطرافیان شده و باعث دور شدن دیگران از فرد عصبانی می شود.

---

 

4 – ناله و نفرین کردن و عصبانیت  :

بعضی مواقع فردی که عصبانی است شروع به ناله و نفرین کردن زمین و آسمان می کند ، کفر گفتن و شکایت از زمین و آسمان نیز احساس ناخوشایندی در دیگران ایجاد می کند و باعث دوری مدام از فرد می شوند.

---

 

5 – مقصر پیدا کردن و سرزنش دیگران و عصبانیت  :

 بعضی افراد زمانی که عصبانی هستند ، سعی می کنند فردی را مقصر اعلام کنند که باعث ناراحتی و مشکل شده و شروع به سرزنش وی می کنند معمولا" در محیط خانواده ، کودکان ونوجوانان قربانی چنین برخوردی با فرزندان که به شدت صدمه زده است ، چون آنان واقعا" تصور می کنند که مقصرند و دچار احساس گناه و عذاب وجدانی می شوند که نقشی در آن نداشته اند . این برخوردها بر سلامت روانی آنان اثر گذاشته و باعث می شود در محیط بیرون از خانواده هم ، خود را در مسایلی که مربوط به آنان نیست ، مقصر بدانند.

 

 

6 – جابجایی خشم و تخلیه خشم بر سر دیگران و عصبانیت  :

گاهی فردی عصبانی است خشم خود را جابجا کرده و آن را بر سر افرادی که اصطلاحا" زورشان به آنها می رسد تخلیه می کنند چنین برخوردی نیز بسیار مخرب و صدمه زننده است به خصوص اگر نسبت به فرزندان صورت گیرد ، در این شرایط کودکان و نوجوانان ، قربانی مشکلات خانواده می شوند.

---

 

7 – غیبت و بدگویی کردن و عصبانیت :

فردی که بدگویی می کند عصبانی است او نسبت به کسی که از او بدگویی می کند ، خشمگین است ولی چون نمی تواند عصبانی است ، بنابراین نتوانسته راه سالمی برای خشم خود پیدا کند و به همین دلیل شروع به غیبت می کند . آگاهی از این عصبانیت به فرد کمک می کند که به جای بدگویی و غیبت راههای دیگری را برای کاهش خشم پیدا کند.

---

 

8 – تخریب وسایل و دارایی های دیگران و عصبانیت :

تخریب اموال و دارایی های دیگران نیز به دلیل خشمی است که فرد نسبت به دیگری احساس می کند ، چنین برخوردی نه تنها در زمینه ارتباطی و اجتماعی مشکل پیدا می کند بلکه احتمال دارد که سر و کار فرد به نیروی انتظامی و قضایی بیفتد.

---

 

9 – بد رفتاری با دیگران و عصبانیت  :

 گاهی اوقات فردی که عصبانی است به بد رفتاری با دیگری اقدام می کند از جمله کتک کاری نزاع ، گلاویز شدن و ..... چنین برخوردی مشکلات بسیاری ایجاب می کند.

---

 

10 – تحقیر و مسخره کردن دیگران و عصبانیت  :

مسخره کردن و دست انداختن دیگران از نشانه های دیگر عصبانیت است همچنین تحقیر و کوچک کردن دیگران نیز نشانه عصبانیت و خشم است که فرد نسبت به دیگری دارد.

---

 

11- توهین و اهانت به دیگران و عصبانیت  :

 گاهی فرد عصبانی برای کاهش خشم خود شروع به توهین و اهانت به دیگران می کند در چنین مواردی فرد عصبانی سعی می کند به خود صدمه جسمی بزند.( صدمه روانی طعنه زدن ، غیبت کردن و پرخاشگری کلامی است)

---

 

12 – حسادت  و عصبانیت :

یکی از احساس هایی که هم میان بزرگسالان و هم د میان کودکان دیده شده است ، حسادت است . زیر بنای حسادت این احساس است که دیگری چیزی را دارد که من ندارم و این نابه حق است . به این ترتیب ، فرد احساس می کند چیزی که حق او بوده از او دریغ شده است و به همین دلیل نسبت به او خشم زیادی را احساس می کند .

 

 

13 – قهر با دیگران  و عصبانیت  :

گاهی اوقات به اندازه ای شخص از فرد مقابل خود عصبانی است که نمی تواند حتی اورا ببیند و با او ارتباط داشته باشد و به همین دلیل با او قهر می کند.

---

 

14 – خشمهای غیر مستقیم و عصبانیت  :

گاهی اوقات ، فرد عصبانی قادر نیست که به صورت های مستقیم خشم خود را ابراز کند ، بنابراین سعی می کند که آن را بصورتهایی که کمتر مشخص است تخلیه کند در چنین مواردی فرد سعی می کند کارشکنی کند کارهایی که باید انجام دهد را با تاخیر زیادی به انجام رساند یا به گونه ای انجام دهد که احساس خوبی در طرف مقابل ایجاد نشود.

---

 

15 – حرف زدن و صحبت کردن :

 یکی از سالم ترین برخوردها آن است که در مورد آن چه باعث ناراحتی و آزردگی شده با طرف مقابل حرف بزنند صحبت کردن در مورد نارضایتی ها یا آزردگی و یا اختلافات باعث می شود که هر دو طرف با دیدگاههای یکدیگر آشنا شده و اگر سوء تفاهم ، اختلاف و یا مشکلی  وجود دارد متوجه آن شده و آن را به درستی برطرف کنند.

---

 

علل ایجاد خشم :

 

 خشم به دلایل مختلفی ایجاد می شود و در افراد مختلف این دلایل ممکن است متفاوت با دیگری باشد ولی عمدتا" مردم به دلایل زیرعصبانی می شوند:

 

1 – ناکامی و محرومیت و عصبانیت  :

هنگامیکه فردی احساس می کند که از چیزی محروم است یا در دستیابی به هدف ناکام شده است ، معمولا" خشم و عصبانیت ایجاد می شود ، مانند زمانی که بر خلاف انتظارتان در یکی از درسهای عملی خود نمره بدی  گرفته اید و احساس می کنید که استاد عادلانه نمره نداده است .

---

 

2 – افکار منفی و عصبانیت  :

خشم و عصبانیت می تواند به دنبال افکار منفی ایجاد شود ، گاهی نیز افراد از یک اتفاق معمولی تفسیرهای منفی می کنند که نتیجه آن عصبانیت است.

---

 

3 – مدل گیری از والدین :

والدینی که به صورت نامناسب خشم خود را تخلیه می کنند بطور غیر مستقیم این روش را به فرزندان خود می آموزند.

---

 

4 – نامیدی ، درماندگی ، نداشتن قدرت و تسلط و مواردی مانند آن :

نداشتن فدرت ، تسلط ، ناامیدی و درماندگی نیز حکایت از ناکامی و محرومیت دارد و شاید اوج چنین احساساتی باشد ، باورها و اعتقادات معنوی مذهبی و اخلاقی نیز 

 

نقش بسیار مهمی در کاهش خشم و عصبانیت دارند زیرا تفسیری از جهان و مشکلات آن ارایه می کنند که به ناامیدی ، استیصال و ضعف فرد را کاهش می دهند و او را با جهان بینی و نگرش دیگری به زندگی آشنا می کنند.

---

 

5 – تیپ الف شخصیتی :

تحقیقات متعددی نشان می دهد که تیپ شخصیتی خاصی وجود دارد که فرد را بیماری جسمی به خصوص بیماریهای قلبی مستعد می کند ، به چنین افرادی شخصیتهای الف می گویند ، این افراد دارای نشانه های خاصی هستند از جمله : حساس به زمان – ناشکیبا – حساس به خصومت و خشم جدید – رقابت طلبی شدید – کمال گرایی

---

 

6 – تحرک پذیری ناشی از افسردگی :

در بعضی از بیماران افسرده به جای غم و غصه ، گریه و بغض ، پرخاش و عصبانیت دیده می شود . به چنین حالتی ( تحریک پذیری ) می گویند . تحرک پذیری به این علت است که فرد افسرده ، حال و حوصله ، انرزی و نیروی معمول خود را ندارند به همین علت هنگامیکه با موضوعات ناخوشایند روبرو می شود نمی تواند به درستی برخورد معمول خود را نشان دهد ، چنانچه افسردگی این فرد درمان شود ، خلق تحریک پذیر او نیز بهبود خواهد یافت .

---

 

5 راه برا ی کنترل و فرو بردن خشم خود و عصبانیت

به محض اینکه خود را عصبانی یافتید سرگرم کاری شوید تا ذهن شما مشغول شود؛ این را بدانید راه‌های مختلفی وجود دارد تا بتوان خود را از عصبانیت و پشیمانی بعد از آن رها کرد.

---

 

به آرامی یک لیوان آب بنوشید

 

به نظر بسیار ساده می‌رسد، ولی علاوه بر سادگی روش بسیار مؤثری نیز است؛ بنابراین این بار اگر خشم بر شما غلبه کرد، یک لیوان آب برای خود بریزید و بسیار به آرامی بنوشید؛ روی هر جرعه آب تمرکز کنید، تصور کنید که چه طور آب از دهانتان به معده فرو می‌ریزد، به این صورت خود را آرام تر می‌یابید.

---

 

 فشار عصبانیت را خالی کنید

 

یک بالش یا کوسن نرم به شما کمک می‌کند دوباره آرام شوید‌ تمام عصبانیت خود را به روی بالش خالی کنید، مشت محکمی به بالش بزنید و در چند دقیقه عصبانیت شما کم می‌شود!

---

 

 به چهره واقعا خنده‌داری فکر کنید

 

چشمانتان را ببندید و چهره کسی که از دست او عصبانی هستید را به خاطر آورید، اکنون او را به خنده دارترین حالت ممکن تصور کنید مثلاً او را با یک شلوار گل‌دار بزرگ و یا یک کلاه شیپوری سبز و یا لباس عجیبی بر تنش تصور کنید که مانند دلقک ادا در می‌آورد؛ به محض اینکه او را در موقعیت‌های مضحک در نظر بگیرید، خودتان را درحالی که می‌خندید و عصبانیت خود را فراموش کرده‌اید می‌یابید.‌

---

 

 نفس عمیق بکشید

 

خود را کناری بکشید، چشمانتان را ببندید و نفس عمیق بکشید، سعی کنید صدای تنفستان را در حال دم و بازدم بشنوید؛ ذهن خود را ببندید، اجازه ندهید هیچ صدای دیگری را غیر از تنفستان بشنوید؛ نفس‌های آرام و عمیق بکشید، ضربان قلبتان آرام‌تر می‌شود و عصبانیت فروکش می‌کند.

---

 

خود را درگیر یک فعالیت ذهنی کنید

 

به محض اینکه خود را عصبانی یافتید، سرگرم کاری شوید تا ذهن شما مشغول شود، برای مثال می‌توانید جدول سود یا مسئله حل کنید، اگر چیزی را نیافتید، تنها چشمانتان را ببندید و شروع به شمارش اعداد برعکس از بزرگ به کوچک و یکی درمیان کنید؛ به این صورت، 100، 98 و 96 به زودی درمی‌یابید که آنقدر مشغول فکر به این مسئله شدید که عصبانیت خود را فراموش کرده‌اید.

احمدرضا کرامت

گروه تحقیقاتی و آموزشی کرامت زاده

Anger-and-anger

 

دانلودpdf مقاله :راه کارهایی برای غلبه بر عصبانیت و فرو بردن خشم